Mithmai
ttha: (Smile)
“Mit
hmaitha cu daihnak hram asi”. Mother Teresa
Zeitik
can paoh ah mi pakhatkhat sin ah mithmai panh te le ni bu tein kan
chawn biak mi nih mi thinlungah lawmhnak a chuah ter. Cu nih cun,
kan karlak ah dawtnak hram a thawk ter i cu minu/mipa caah laksawng
sung pakhat zawng asi fawn. Thil daw taktak pakhat zawng asi. Mi
cungah “Mithmai tha” a pek tawn tu cu pektu lakah pektu tthabik asi,
Araung cu Pathian nih lungtho te le lunglawmnak he a pektu hna cung ah
aa lawmh.
Mi
pakhat le pakhat karlak mithmaitha i pek hi thil fawi asi lo bantuk
in mi zaapi nih kan tuah khawh lo mi zawng asi. A caan cu mikip sinah
mithmaitha pek hi thilttha asi tiah kan thei ko nain kan tuah khawh
tawnlo. Cu caah hi thil hi kan innchung khurkhat in thawk i zuam tuah
u sih. Kan i tawn tik paoh ah mithmai panh tein chawn biak khawh i
zuam cio u sih, aruang cu Mithmai ttha cu dawtnak hram asi caah asi.
Na Nupi, Na fanu/fapa, Na vapa, Na hawi le a hopaoh a siah
mithmaittha pe ko tuah, cu nih cun nan karlak ah alianngah deuh mi
dawtnak achuahpi hrim hrim lai.
Dawtnak
le Daihnak ( Love and Peace)
Vawlei
dawtnak nih tinlung kekkawi tiang harhnak a kan pek kho. Nain “Dawtnak”
taktak asi mi Pathian sin a ra mi dawtnak cu harhnak akan petu silo
in dawt chinchin nak a kan ngeihter tu tu kha a rak si. “Dawtnak
tihalh cu rawltam tihalh tuarnak in a har deuh” tiah Mother Teresa
nih a ti bang in mi pakhat khat sin zeitluk dah kan pek khawh timi
nak in zeitluk dah kan daw khawh timi tu hi a bia pi deuh mi cu asi.
Thil pek ruangah dawtnak kan ngeih kha asi lem lo i dawtnak kan ngeih
ruang tu ah thil kan pek mi kha a si deuh.
Cu
caah kan donghnak ni ah cun zeitluk in dah thil lianngah na rak
tuah khawh, zei bantuk thiamnak dah na rak ngeih khawh i zeitluk in
dah phaisa narak ngeih khawh timi nih bia a kan ceih lailo i, karawl
attam lio ah rawl na ka pek i, thilhrut awk ka ngei lo lio ah na ka
thuam i, umnak ka ngei lo lio ah umnak na ka pek timi tu nih bia a
kan ceih te lai.
“Keimah
cu vawlei mi caah dawtnak cakuat attial cuahmah mi Pathian kut chung
i cattialnak khedan( Pencil) pakhat ka si” tiah Mother Teresa nih
ati. Cu ti asi ah kan mah te, zei bantuk dah kan si ne hnga? Kan
Pathian catlap tal, cakuat a phorhtu tal kan si kho maw, asi lo ah
Pathian caah zeibantuk tal kan si maw?.
Mithmaittha
cu lawmhnak hram asi, Lawmhnak nih dawtnak hram a thawk. Dawtnak nih
daihnak le remhnak a ser. Dawtnak aum ah cun lawmhnak le daihnak aum.
Cu caah Mithmaittha nih daihnak a ser kha a si. vawlei ah daihnak a
karh khawhnak caah cu thil vialte cu kan inn chung in a hram kan
thawk a her. Dawtnak taktak cu man a ngei i hmual a ngeih caah cu nih
cun vawlei ah daihnak a ser hrim hrim lai.
Ttuannak (Doing)
Thil tuah tikah pakhat le pakhat lungrual tein kan in bawm i kan ttuan awk asi. Nangmah na tuah khawh mi kha kei nih ka tuah khawh lomi asi theo tawn i, kei mah nih ka tuah khawh mi kha nangmah nih natuah khawh lo mi asi theo tawn. Cu caah kan i bawm asi ah cun thil lianngan tampi kan tuah khawh ko lai. Inn chungkhar, khuatlang le ram le miphun le a zei bantuk thil paoh ah si se lungkhat tein kan ttuan tti ah cun kan hlaw atling hrim hrim lai. Atu lio US President asi mi Barack Obama nih “Change” ti mi chirchan i thil thlennak caah mi dang le caandang kan hngak rih asi ah cun aa thlen kho bal lailo i atu nang le kei nih atu caan theng te ah kan thawk lawnglawng ah aa thleng kho te lai tiah arak chim. Cu caah atu hi kan ttuan ding caan cu asi. Mother Teresa nih ati mi cu keimah lawng nih vawleipi hi ka thlen kho lo nain tili chung ah “zihlaing” fate tampi tuah ding ah lung fate pakhat cu ka chep kho ve ko” ati bang in mi pakhat nih kan tuah mi hi zei hmanh ava silo ko nain tuah khawh mi pakhat tal kan ngeih cio ti cu afiang. Cu caah kan thazang kan fawn i kan ttuan asi ah cun vawleipi hmanh kan thleng kho mi a si. Phaisa piakhat cu zeihmanh asi lo nain cu piakhat tlinglo ruangah kan thil duhmi kan cawk kho lo.“0” zero nih hi amah lawng aum ah cun man zeihmanh angeilo nain ahmai ah “1” pakhat kan chiah ah cun “10” ah acang i man a ngeih ter bantuk in kan zahpi lungkhat tein ahnu le hmai dirh tti, kut sih in kan ttuantti ah cun thil manngei le thil lianngan pakhat tal cu kan tuah khawh hrimhrim lai.
. Kawl nih “ Hnoh ttaya sa tta lung” an ti bantuk in biatampi chimnak in cu ca fang pakhat ttial hi abia pi deuh i policy tampi aupi len le bia tampi chimnak chan cun bia pakhat te chim i practical in pakhat kan tuah ding tu kha asi deuh fawn. Tampi chim i ttuan ttunglo nak in cun chimlo in ttuahlo kha a ttha deuh. Mirang nih “ something is better than nothing” ti asi i zeihmanh tuahlo nak in cu pakhatkhat tal tuah kha attha deuh fawn. Duhlo buin theihlomi hruainak tangah lawmhnak a kan pek ttung lomi caah asi khawhlomi thil cu mi tlawm te in voi tampi kan tuah cang i kan ttuan caan zawng a sau cang. Atu cu zeihmanh ngeilo bu tein thil pakhat tal a tuah khawh mi dirhmun le hmunhma ah kan um cang. Thil ttha na tuah mi cu thaizingah philh in a um khawh men, sihmansehlaw bahlo tein tuah i zuam peng rih u sih, athei par kan zunh caan aphan te ko lai.
By Maipa
